Muharririn bugün 137’inci mevt yıldönümü. Dünya ve Fransız edebiyatının en kıymetli kalemlerinin başında gelen Hugo, dünya edebiyatına mal olmuş bir isimdir.
Victor Hugo, 26 Şubat 1802’de Napoléon’un ordusunda misyonlu subay Joseph Léopold Sigisbert Hugo ile Sophie Trébuchet’nin en küçük oğlu olarak Besançon’da dünyaya geldi.
Babasının atamaları gereği aile, evvel İtalya’ya, akabinde Paris’e, oradan da İspanya’ya taşındı. Hugo 1815’ten 1818’e kadar Paris’teki Pension Cordier ve Lycée Louis-le-Grand’a devam etti. Ergen yaştan itibaren şiir yazmaya ve Virgil çevirileri yapmaya başladı.
1822’de birinci şiir derlemesi Odes et poésies diverses’i (Odlar ve Çeşitli Şiirler), sonraki yıl birinci romanı Han d’Islande’ı (İzlanda Hanı) yayımladı. 1822’de bir subayın kızı olan Adèle Foucher ile evlendi.
Çiftin, birincisi doğumundan kısa mühlet sonra ölen toplam beş çocuğu oldu. Hugo 1820’li yıllarda edebiyat etraflarına katıldı ve Lamartine, Vigny ve Musset üzere yazarlarla birlikte romantizm akımının kalesine dönüşen Cénacle kümesini kurdu.
1827’de yayımlanan Cromwell oyununa yazdığı önsöz, klasik Fransız edebiyatına karşı romantizmi savunduğu bir manifesto olarak kabul edildi.
1929’da gerçek bir olaydan esinlenen Bir İdam Mahkûmunun Son Günü isimli kısa romanını yayımladı. 1830’da yayımlanır yayımlanmaz büyük muvaffakiyet kazanan oyunu Hernani geniş kitlelerce tanınmasını sağladı.
Notre Dame’ın Kamburu
Sonraki yıl birinci tarihî romanı olan Notre Dame’ın Kamburu’nu yayınladı.1833’te yazdığı Lucrece Borgia isimli oyununun prömiyerinde, yarım asır boyunca bağ yaşayacağı oyuncu Julie Drouet’yle tanıştı ve âşık oldu.
1841’de uzun vakittir kabul edilmeyi beklediği Académie française’e seçildi. 1843’te kızı Léopoldine’in bir kaza sonucu vefatıyla sarsıldı. Bu kayıptan sonra siyasetle ilgilenmeye başladı ve 1852’ye kadar kitap yayınlamadı.
Sefiller ve Deniz Personelleri
1845’te Kral Louis-Philippe’ten soyluluk unvanı aldı. 1848 Devrimi’nden sonra kurucu meclise ve parlementoya girdi, burada idam cezasına karşı gayret etti.
1851’de III. Napoléon darbe yapıp idaresi ele geçirince, ona karşı direniş hareketi örgütlemeye çalıştı, fakat Aralık ayında tutuklanacağını anlayarak Brüksel’e, akabinde Jersey’e kaçtı
Yaklaşık yirmi yıl süren sürgün periyodunda Napoléon le petit (Küçük Napoléon, 1852) ve Histoire d’un crime (Bir Kabahat Kıssası, 1877) isimli hicivlerini yazdı.
Tıpkı devirde Les Châtiments Les Contemplations, Düşünceler) ve La Légende des siècles üzere en sevilen şiir kitaplarını ve Sefiller üzere büyük romanlarını tamamladı.
Doksan Üç…
III. Napoléon 1859’da bütün siyasi sürgünler için genel af ilan etse de, Hugo Fransa’ya lakin 1870’te, iktidar değişip Üçüncü Cumhuriyet kurulduktan sonra döndü.
Paris’e dönüşünde halk tarafından büyük coşkuyla karşılandı ve ulusal meclise seçildi. 1872’de Müthiş Yıl isimli şiir kitabını, 1874’te Doksan Üç Harbi romanını yayınladı.
Victor Hugo öldü
1876’da sıhhat sıkıntıları yaşadı ve hafif bir felç geçirdi. Büyük aşkı Julie Drouet’nin vefatından iki yıl sonra, 22 Mayıs 1885’te kalp yetmezliği sonucu geçirdiği zatürreeden hayatını kaybetti. İki milyonu aşkın kişinin katıldığı cenaze merasimiyle Panthéon Mezarlığı’na defnedildi.